Toplantı No: 2024/013 Gündem No: 35 Karar Tarihi: 27.03.2024 Karar No: 2024/UH.I-510
Şikayetçi: Eren Grup Kurumsal Hizmetler Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş., İhaleyi Yapan İdare: Ankara Halk Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş., Başvuruya Konu İhale: 2024/116657 İhale Kayıt Numaralı "Malzemeli Yemek Hazırlama ve Sonrası Hizmet Alımı" İhalesi
BAŞVURU SAHİBİ: Eren Grup Kurumsal Hizmetler Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş., İHALEYİ YAPAN İDARE: Ankara Halk Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş., BAŞVURUYA KONU İHALE: 2024/116657 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Yemek Hazırlama ve Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: Ankara Halk Ekmek ve Un Fabrikası A. Ş. tarafından 06.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malzemeli Yemek Hazırlama ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Eren Grup Kurumsal Hizmetler Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.nin 28.02.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 12.03.2024 tarih ve 136679 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.03.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Başvuruya ilişkin olarak 2024/359 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir. KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi. İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 1) İki haftalık örnek menü içerisinde yer alan hanımağa çorbası, çayır kebabı, çin tavuğu ve su böreği yemeklerinin çiğ girdi miktarlarının yemek reçeteleri içerisinde ve Teknik Şartname’de yer almadığı, Teknik Şartname’de benzer ürünlerin dikkate alınarak teklif oluşturulması yönünde de bir düzenlemenin yapılmadığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine ve eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu, söz konusu girdilerin maliyetlerinin sağlıklı teklif oluşturmalarını engelleyici nitelikte olduğu, eksik düzenleme yapılmış olması nedeniyle bahse konu ihaleye sağlıklı teklif sunulmasının mümkün olmadığı, ayrıca 4 isteklinin teklif bedelinin sınır değerin altında kaldığı, bu yemekler için aşırı düşük teklif sorgulamasında isteklilerin farklı gramajlarla açıklama yapmalarının mümkün olduğu ve bu durumun mevzuata aykırı olduğu, 2) İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesinde fiyat farkı verilmeyeceğinin düzenlendiği, Teknik Şartname’nin 7.5’inci maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda personelin haftalık çalışma saatinin tamamını idarede geçirilmesinin istenildiği, söz konusu fiyat farkı verilmeyeceği düzenlemenin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 7’nci maddesinin 3’üncü fıkrasına aykırı olduğu, mevcut hizmetin kendileri tarafından yürütüldüğü, belirtilen sayıda personelin işin başından itibaren haftalık çalışma saatinin tamamını idarede geçirdiği, ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir. A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. 1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak: Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir. 79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir. …79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir. Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir. Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez. Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.” açıklaması, İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Malzemeli Yemek Hazırlama ve Sonrası Hizmet Alımı b) Türü: Hizmet alımı c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır. d) Kodu: e) Miktarı: 137.280 Öğün Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Ankara Halk Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş. Anadolu Bul. No: 13 Yenimahalle / ANKARA” düzenlemesi, Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen hizmetin yerine getirilebilmesi için istenilen bedel içeren her türlü mal, malzeme, iş ve işlem bedeli ile yüklenicinin yemekleri hazırlama, taşıma ve servis hizmetlerinde görevlendireceği personelin tüm giderleri, doğalgaz, elektrik vb. giderler. Ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç giderleri. Yemek yapımında kullanılacak malzemeler, servisinde ve sonrasında temizlik amaçlı kullanılan her türlü malzeme. 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi, Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) Verilen hizmetin ekonomik olması, b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır. Aynı Şartname’nin ekinde ihale konusu işin türüne ve miktarına aşağıda yer verilmiştir.
Sıra No Açıklama Birimi Miktarı
1 Malzemeli Yemek Hizmet Alımı öğün 137.280
Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1.Fabrika merkezinde bulunan 440 (dörtyüzkırk) personelin yaklaşık günlük yemek öğünü ortalama, 440 x 26 gün= 11.440 adet/ay. 1 yıl * 137.280 öğün tabldot şeklinde olacaktır. 4.2.İDARE tarafından belirlenecek gün ve sayıdaki yemekler YÜKLENİCİ firma tarafından, fabrika tesislerinde pişirilip, öğlen 10.3013.30, akşam 16.00-19.00, gece 00.30-02.00 saatleri arasında fabrika personeline dağıtılacak ve her öğünün yemek çeşitleri ayrı ayrı taze olarak pişirilecektir. 4.3. Yemekler İDARENİN hazırlayacağı aylık listelere tam olarak uygun olacaktır. Yüklenici bu listede kendi insiyatifi ile değişiklik yapamayacaktır. 4.4. Yemekler 4 çeşit olup porsiyonlar doyurucu olacaktır. Yemeklerin yanında her personel için öğün başı 1 (bir) adet 500 ml hazır su verilecektir. 4.5.Fabrika (3) vardiya halinde çalışmakta olduğundan; bildirilen kişi adedine göre, YÜKLENİCİ her vardiyaya bir kere olmak üzere günde 3 öğün yemek verecektir. Cumartesi akşamları gece vardiya olmadığından, yemek dağıtımı Pazar akşamı ve gecesi devam edecektir. Cumartesi saat 15.00 vardiyasında çıkan personel için yaklaşık100 (yüz) kişilik kumanya-içecek verilecek olup, kumanya bedeli bir yemek bedelinin yarısı olarak hesaplanacaktır. 4.6.İDARE 24 saat öncesinden haber vermek kaydıyla yemek adetlerini artırıp, eksiltme hakkına sahip bulunmaktadır. 4.7.Yemekler, 1.Yemek: Çorba çeşitleri (hergün) 2.Yemek: Haftada 2 (iki) defa sebze, (Mevsimine göre taze veya dondurulmuş sebze ve bakliyat çeşitleri v.s.) Haftada 2 gün kıymalı yemek çeşitleri, (Kıymalı Pide, Hamburger, Dalyan Köfte, İslim Köfte, İzmir Köfte, Sulu Köfte, Izgara Köfte, Kadınbudu Köfte, Adana v.s. gibi) Hafta da 2 (iki) gün kırmızı et, 1 (bir) gün beyaz et yemeği çeşitleri, (Orman Kebabı, Tas Kebabı, Et Döneri, Kilis Tava, Ekşili Köfte, Saray Köfte, Ankara Tava, Saç Kavurma, Kuzu Haşlama, Arnavut Ciğeri, Tavuk Döneri, Fırında Tavuk, Et Sote, Püreli Dana Rosto, Püreli Dalyan Köfte, Tavuk Sote, Tavuk Baget, Balık çeşitleri v.s. gibi) 3.Yemek: Ana yemeğin tamamlayıcısı, (Pizza, Pilav, Makarna, Börek, Sebze Kızartmaları, Zeytin Yağlı Sebzeler vs.) 4.Yemek: Tatlı, Salata Çeşitleri, Meyve 1 (bir) adet (bir porsiyona uygun) ve İçecek Çeşitleri (Cola, Fanta, Ayran, Yoğurt, Meyve Suyu,) 330ml’lik ambalajlarda sunulacaktır. *** Yemeklerde kullanılan gıda maddelerinin kişi başına düşen gramaj listesi tüm çeşitlerinin hazırlanmasında dikkate alınacaktır. (Ek.1)” düzenlemesi yer almaktadır. İhale dokümanında 2 Haftalık Yemek Listesinin
CUMARTESİ CUMARTESİ
Hanımağa Çorbası Toyga Çorba
İzmir Köfte Etli KuruFasulye
Soslu Makarna Pirinç Pilavı
Yoğurt Puding
PAZAR PAZAR
Ezogelin çorbası Tavuksuyu çorbası
Biber dolması Çiftlik köfte
su böreği Pirinç pilavı
Komposto Yoğurt
PAZARTESİ PAZARTESİ
Arabaşı Çorbası Yarma çorbası
Etli nohut Çayır kebabı
Şeh.pirinç pilavı Pirinç pilavı
Turşu Salata
SALI SALI
Sebze Çorbası Domates Çorbası
Hasanpaşa Köfte Fırın Köfte
Cevizli Erişte Soslu Makarna
Meyve Şekerpare
ÇARŞAMBA ÇARŞAMBA
Köylüm Çorbası Tarhana Çorbası
Mantar Et Sote Tavuk Haşlama
Şeh. Bulgur Pilavı Salçalı Bulgur Pilavı
Yoğurtlu semizotu salatası Meyve
PERŞEMBE PERŞEMBE
Mercimek Çorbası Yayla Çorbası
Çin Tavuğu Kadınbudu köfte/dom bib
Şehriyeli Pirinç Pilavı Patates salatası
Ayran-meyveli soda Kola-fanta-ayran
CUMA CUMA
Tel şehriye Çorbası Mercimek çorbası
Çökertme Kebabı Et sote
Sebzeli Bulgur Pilavı Bulgur Pilavı
Sütlaç Salata
şeklinde düzenlendiği görülmüştür. Başvuru sahibi tarafından iki haftalık örnek yemek menüde yer alan hanımağa çorbası, çayır kebabı, çin tavuğu ve su böreği yemeklerinin çiğ girdi miktarlarının yemek reçeteleri içerisinde ve Teknik Şartname’de yer almadığı, eksik düzenleme yapılmış olması nedeniyle bahse konu ihaleye sağlıklı teklif sunulmasının mümkün olmadığı, ayrıca 4 isteklinin teklif bedelinin sınır değerin altında kaldığı, bu yemekler için aşırı düşük teklif sorgulamasında isteklilerin farklı gramajlarla açıklama yapmalarının mümkün olduğu ve bu durumun mevzuata aykırı olduğu ifade edilmiştir. İhale dokümanı kapsamında iki haftalık örnek yemek menüsüne yer verildiği ve bu menülere ilişkin menülerin ihtiva edeceği malzemelerin (çiğ olarak) cins ve miktarlarını gösterir listenin belirlendiği, fakat başvuru sahibinin iddia ettiği örnek yemek menüsünde yer alan hanımağa çorbası, çayır kebabı, çin tavuğu ve su böreği yemeklerinin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının(gramajlarının) belirtilmediği tespit edilmiştir. Yemek hizmeti alım ihalelerinde istekliler tarafından sağlıklı ve objektif bir fiyat teklifi verilebilmesi için, yemeklere ilişkin toplam öğün sayısı ve bu öğünlerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının(gramajlarının) belirtilmesi gerektiği, birim fiyat teklif cetvelinde toplam öğün sayısının belirtildiği, bunun yanında istekliler tarafından Teknik Şartnameye uygun ve ekli listede yer alan yemek listesi ve gramajlara göre maliyetler bulunup teklif fiyata dâhil edileceği, Teknik Şartname’de yemeklerde kullanılan gıda maddelerinin kişi başına düşen gramaj listesi (Ek.1) tüm çeşitlerinin hazırlanmasında dikkate alınacağının düzenlendiği, dolayısıyla Teknik Şartname’nin gramaj listesi bölümünde bulunmayan yemeklerin menüye yazılması halinde, yüklenici tarafından bu yemekler için kullanılacak gramajlar, benzer yemekler baz alınarak belirlenebileceği, bahsedilen yemeklerin Teknik Şartname’de yer alan yemeklere eş değer bir nitelik taşıdığı, içeriklerinin ve gramajlarının birbirine benzer yemekler olduğu, bu kapsamda benzer yemeklerdeki çiğ girdi miktarlarının kullanılabileceği anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, ihaleye katılan veya katılmayı planlayan ilgililerin ihale konusu iş piyasasında faaliyet gösterdikleri, ihale konusu işin maliyet bileşenleri (yemek çeşitleri ve bunların çiğ girdilerinin nitelik ve miktarları) konusunda bilgili oldukları, şikâyet konusu edilmeyen diğer benzer yemeklerin çiğ girdi gramajlarından iddia konusu yemeklerin girdi gramajlarının tahmin edilebileceği, yemek piyasasında faaliyet gösteren basiretli bir tacirin dokümandaki düzenlemelere göre teklifini oluşturabileceği, ayrıca tekliflerin hazırlanması veya sözleşmenin yürütülmesi aşamasında iddiada yer alan yemekler yerine benzer yemeklerin kullanılabileceği, ayrıca iki haftalık örnek menünün aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olduğu, aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında Teknik Şartname’de yemek içerikleri ile çiğ girdi miktarları belli olan yemekler üzerinden iki haftalık örnek menü hazırlanarak aşırı düşük teklif açıklamasının talep edilebileceği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. 2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak: Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde“81.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.”açıklaması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir…” açıklaması, “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesindeise “(1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde düzenleme yapılır. a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur. b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan; 1) İhale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6 ncı maddeye göre veya idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilir. 2 ) Diğer hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilebilir. (2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.…” açıklaması, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen hizmetin yerine getirilebilmesi için istenilen bedel içeren her türlü mal, malzeme, iş ve işlem bedeli ile yüklenicinin yemekleri hazırlama, taşıma ve servis hizmetlerinde görevlendireceği personelin tüm giderleri, doğalgaz, elektrik vb. giderler. Ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç giderleri. Yemek yapımında kullanılacak malzemeler, servisinde ve sonrasında temizlik amaçlı kullanılan her türlü malzeme. 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi, Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır. 46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi, Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 20.04.2024; işi bitirme tarihi 20.04.2025 9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi, Anılan Tasarı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz. 14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır. 14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi, Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde“4.1.Fabrika merkezinde bulunan 440 (dörtyüzkırk) personelin yaklaşık günlük yemek öğünü ortalama, 440 x 26 gün= 11.440 adet/ay. 1 yıl * 137.280 öğün tabldot şeklinde olacaktır. 4.2.İDARE tarafından belirlenecek gün ve sayıdaki yemekler YÜKLENİCİ firma tarafından, fabrika tesislerinde pişirilip, öğlen 10.3013.30, akşam 16.00-19.00, gece 00.30-02.00 saatleri arasında fabrika personeline dağıtılacak ve her öğünün yemek çeşitleri ayrı ayrı taze olarak pişirilecektir. 4.3. Yemekler İDARENİN hazırlayacağı aylık listelere tam olarak uygun olacaktır. Yüklenici bu listede kendi insiyatifi ile değişiklik yapamayacaktır. 4.4. Yemekler 4 çeşit olup porsiyonlar doyurucu olacaktır. Yemeklerin yanında her personel için öğün başı 1 (bir) adet 500 ml hazır su verilecektir. 4.5.Fabrika (3) vardiya halinde çalışmakta olduğundan; bildirilen kişi adedine göre, YÜKLENİCİ her vardiyaya bir kere olmak üzere günde 3 öğün yemek verecektir. Cumartesi akşamları gece vardiya olmadığından, yemek dağıtımı Pazar akşamı ve gecesi devam edecektir. Cumartesi saat 15.00 vardiyasında çıkan personel için yaklaşık100 (yüz) kişilik kumanya-içecek verilecek olup, kumanya bedeli bir yemek bedelinin yarısı olarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi, Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Yüklenici yemekhanede, yemek işlerinin aksaksız, sıkıntısız, sağlık koşulları içinde, muntazaman yürütülebilmesi için, 1 sorumlu yönetici (Diyetisyen veya Gıda Mühendisi) 3 usta (ustalık belgesine sahip), 2 kalfa (kalfalık belgesine sahip), 2 bulaşıkçı, 1 yardımcı eleman (yemekhane ve tesislerin devamlı temizlik hizmetleri için), 2 garson olmak üzere en az toplam 11 eleman bulunduracaktır. Gece vardiyasında en az 1 usta veya 1 kalfa ve 1 temizlikçi bulunacaktır. Diyetisyen, Gıda Mühendisi, Usta ve kalfalar belgelerini İdareye ibraz etmek zorundadır. Personel sayısı belirtilen sayının altında olmayacak ve izin, hastalık vs haller nedeniyle işe gelmeyen personelin yerine eleman temin etmek Yüklenicinin sorumluluğunda olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır. Ankara Halk Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş. tarafından “Malzemeli Yemek Hazırlama ve Sonrası Hizmet Alımı” işinin 06.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, ihale dokümanı kapsamında yer alan İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağının düzenlendiği, Sözleşme Tasarısı’nda işin süresinin 20.04.2024-20.04.2025 olduğu, söz konusu yemeğin fabrika tesislerinde pişirilip, öğlen 10.30-13.30, akşam 16.00-19.00 ve gece 00.30-02.00 saatleri arasında fabrika personeline dağıtılacağı, fabrikanın 3 vardiya halinde çalıştığı, bildirilen kişi adedine göre, yüklenici her vardiyaya bir kere olmak üzere günde 3 öğün yemek vereceği, söz konusu iş kapsamında yüklenicinin yemekhanede, 1 sorumlu yönetici (diyetisyen veya gıda mühendisi), 3 usta, 2 kalfa, 2 bulaşıkçı, 1 yardımcı eleman, 2 garson olmak üzere en az toplam 11 eleman bulunduracağının düzenlendiği görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesine göre, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ve yapılan açıklamalar birlikte dikkate alındığında, ihale konusu malzemeli yemek hazırlama ve sonrası hizmet alımı işinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işi olmadığı anlaşılmıştır. Bu çerçevede, Teknik Şartname düzenlemelerinde söz konusu yemeğin fabrika tesislerinde pişirilip, öğlen 10.30-13.30, akşam 16.00-19.00 ve gece 00.30-02.00 saatleri arasında fabrika personeline dağıtılacağı, fabrikanın 3 vardiya halinde çalıştığı, bildirilen kişi adedine göre, yüklenicinin her vardiyaya bir kere olmak üzere günde 3 öğün yemek vereceği, söz konusu iş kapsamında yüklenicinin yemekhanede en az toplam 11 eleman bulunduracağının düzenlendiği, dolayısıyla anılan düzenlemelerden personelin tam zamanlı çalıştırılacağına dair bir sonuca ulaşılmasının mümkün olmadığı, ayrıca diğer ihale dokümanı düzenlemeleri kapsamında ihale dokümanında personelin tam zamanlı çalıştırılacağına yönelik bir düzenlemenin de olmadığı, dolayısıyla incelemeye konu ihalede, ihale dokümanında personele fiyat farkı verilmesini öngörecek şekilde düzenleme yapılmamasının mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde“Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.”hükmü yer almaktadır. Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine, Oybirliği ile karar verildi.
|