Şu an tarayıcınız Javascript kullanımını engelliyor ya da desteklemiyor.

Sitemizi verimli gezebilmeniz için tarayıcınızın Javascript özelliğini açmanız gerekmektedir.

KİK Kararları Mahkeme Kararları Hakkında Mahkeme Kararı Olan KiK Kararları Detaylı Arama
2020/574339 İhale Kayıt Numaralı "Ulaşım ve Taşıma Hizmetleri İçin Araç Kiralama" İhalesi - Tarih: 30.12.2020 - No: 2020/UH.II-2190
Toplantı No: 2020/058
Gündem No: 60
Karar Tarihi: 30.12.2020
Karar No: 2020/UH.II-2190

Şikayetçi:
Beygrup Gıda İnş. Taah. Tem. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti,
İhaleyi Yapan İdare:
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı,
Başvuruya Konu İhale:
2020/574339 İhale Kayıt Numaralı "Ulaşım ve Taşıma Hizmetleri İçin Araç Kiralama" İhalesi

BAŞVURU SAHİBİ:

Beygrup Gıda İnş. Taah. Tem. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/574339 İhale Kayıt Numaralı “Ulaşım ve Taşıma Hizmetleri İçin Araç Kiralama” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı tarafından 30.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ulaşım ve Taşıma Hizmetleri İçin Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Beygrup Gıda İnş. Taah. Tem. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin 24.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.11.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.12.2020 tarih ve 54605 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1931 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personele yönelik 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca ortaya çıkabilecek giderler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,

2) Teknik Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasında araçların renklerinin siyah, beyaz, gri veya idarenin belirlediği renkte olması gerektiği düzenlemesine yer verildiği, ancak idare tarafından ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçlar için “veya idarenin belirlediği renkte olacaktır” düzenlemesi gereği belirtilen renkler dışında opak veya metalik renklerin belirlenmesi durumunda araç fiyatlarının değişkenlik göstereceği, bu nedenle söz konusu düzenlemenin tekliflerin oluşturulmasına engel teşkil ettiği,

3) Anılan Şartname’nin “Araçların Çalışma Şartları” başlıklı 3’üncü maddesinin onüçüncü fıkrasında yüklenicinin tüm araçları ayda bir iç/dış temizliğini yaptırmakla yükümlü olduğu düzenlemesine yer verildiği, ancak A, B ve C kategorilerinde yer alan araçların aylık kira bedellerinin Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin % 2’sini aşmaması gerektiği dikkate alındığında, söz konusu gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,

4) Aynı Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 6’ncı maddesinin ondördüncü fıkrasında ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçlar için araç takip sistemi ve ek ekipmanların montajının yapılması gerektiği düzenlemesine yer verildiği, ancak A, B ve C kategorilerinde yer alan araçların aylık kira bedellerinin Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin % 2’sini aşmaması gerektiği dikkate alındığında, söz konusu gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği, ayrıca söz konusu maddede kameralardaki ses ve görüntü kayıtlar geriye dönük 30 gün araç takip sisteminin web ara yüzünden izlenebilmeli düzenlemesinin de Kişisel Verilen Korunması Kanunu kapsamında suç teşkil edecek nitelikte bir düzenleme olduğu,

5) Aynı Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinin onbirinci fıkrasında farklı kategorilerde idarenin isteği doğrultusunda 35 tane araçta (Zabıta Ekip Araçları, Ulaşım Trafik Denetleme Araçları, vb.) ses ve ışık düzeninin olacağı düzenlemesine yer verildiği, ancak hangi kategoride araçlara hangi teknik şartlarda ve ne şekilde ses ve ışık sisteminin entegre edileceğinin belirsiz olduğu, bu nedenle söz konusu düzenlemenin tekliflerin oluşturulmasına engel teşkil ettiği,

6) Zeyilname ile ihale ilanına da yansıyan hususlarda değişiklik yapıldığı, ancak bu değişikliğe ilişkin olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 26’ncı maddesi gereği süresi içerisinde düzeltme ilanı yapılmadığı, bu nedenle bahse konu ihale sürecine devam edilemeyeceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleridahilişçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir …” açıklaması,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin tedbirler” başlıklı 39’uncu maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları yerler bakımından, yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak her türlü sağlık ve güvenlik tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı bir şekilde yiyip içmeleri, dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek hastalıklarından korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak zorundadır.

Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. …

Çalıştırılacak şoförlerin maaşı, SGK primi, vergi, işsizlik sigortası primleri vb. ödemeleri yükleniciye ait olup A, B ve C kategorilerinde çalışan 1. Grup şoförlere brüt olarak, güncel brüt asgari ücretin %5 fazlası ödenecektir. Diğer kategorilerde çalışan 2.Grup Şoförlere ise brüt olarak, güncel brüt asgari ücretin %15 fazlası ödenecektir …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “… 6.5. İhale konusu işin yürütülmesi ve bu işle ilgili olarak çalıştırılacak personel için; ceza ve hukuk yasaları ile İş Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Borçlar Kanunu, Trafik Kanunu, vergi kanunları, sosyal sigortalar mevzuatı, ilgili sair yasalar ile karayolları trafik yönetmeliği, belediye nizamnameleri ve sair tüzük, nizamname hükümlerinin uygulanması ve bu hükümlerin uygulanmasından doğacak her türlü hukuki sorumluluk doğrudan doğruya yükleniciye aittir …” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.

22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Diğer taraftan ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetvelinin iddiaya konu husus ile ilgili kısmının aşağıda belirtildiği şekilde düzenlendiği görülmüştür.

İhale kayıt numarası :2020/574339

A1

B2

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

Birimi

İşçi sayısı

Ay/gün/saat

1

1.Grup Şoför (36 Şoför X 36 Ay = 1.296)(Brüt Asgari Ücretin %5 Fazlası)

Ay

36

36

2

2.Grup Şoför (56 Şoför X 36 Ay = 2.016)(Brüt Asgari Ücretin %15 Fazlası)

Ay

56

36

I. Ara Toplam (K.D.V Hariç)5

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

1

1.Grup Şoför (Fazla Çalışma)

saat

9.720

2

2.Grup Şoför (Fazla Çalışma)

saat

15.390

3

1.Grup Şoför (Bayram ve Genel Tatil) (18 Şoför X 45 Gün =810)

gün

810

4

2.Grup Şoför (Bayram ve Genel Tatil) (28 Şoför X 45 Gün =1.260)

gün

1.260

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil olan giderler belirtilmiştir. Buna göre ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin ücretleri, SGK primi, vergi, işsizlik sigortası primleri vb. gibi ödemelerin yükleniciye ait olduğu, dolayısıyla teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 6’ncı maddesinde de ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personel için; İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerinin uygulanması ve bu hükümlerin uygulanması noktasında doğacak her türlü hukuki sorumluluğun yükleniciye ait olduğu ifade edilmiştir. Öte yandan ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, işçi sayısı üzerinden teklif alınacak iş kalemlerinin belirtildiği görülmüş olup farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açıldığı anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan Tebliğ maddesinde, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımının, ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu hizmetleri ifade ettiği belirtilmiştir. Ayrıca personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerinde, teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerektiği açıklanmıştır. Diğer taraftan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde yüklenicinin sözleşme konusu işin yürütülmesi sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlü olduğu belirtilmiştir.

Buradan hareketle, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personel için İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerinin uygulanması ve bu hükümlerin uygulanması noktasında doğacak her türlü hukuki sorumluluğun yükleniciye ait olduğu düzenlemesine yer verildiği, buradan hareketle söz konusu gider kaleminin teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiği, öte yandan birim fiyat teklif cetvelinde, bu gider kalemine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı görülmekle birlikte işçi sayısı üzerinden teklif alınacak iş kalemlerinin belirtildiği ve farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açıldığı dikkate alındığında, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı niteliğinde olmayan başvuruya konu ihalede, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personele ilişkin ortaya çıkabilecek bu gider kaleminin, istekliler tarafından birim fiyat teklif cetvelinde belirlenen işçilik kalemlerine dâhil edilebileceği ve bu suretle de teklif edilecek birim fiyatların oluşturulabileceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla söz konusu gider kalemi için ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı ve bu hususun da tekliflerin oluşturulması aşamasında bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. Araçların renkleri siyah, beyaz, gri veya idarenin belirlediği renkte olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların hangi renkte olması gerektiğine ilişkin bilgilere yer verilmiştir. Buna göre söz konusu araçların siyah, beyaz, gri veya idare tarafından belirlenen renkte olacağı düzenlenmiştir. Öte yandan başvuru sahibinin iddiasına yönelik olarak idarece yapılan inceleme sonucunda alınan 24.11.2020 tarihli kararda Türkiye’de araç ticaretinde bulunan bayilerin fiyatları incelendiğinde, fiyatların opak veya metalik renk olmasına göre iki farklı fiyat opsiyonlu olduğu, dolayısıyla opak olan beyaz renk için bir fiyat, metalik olan siyah, gri, mavi vb. renkler için tek bir fiyat olduğu, dolayısıyla başvuru sahibi tarafından iddia edildiği gibi her renk için farklı bir fiyatın bulunmadığı ifade edilmiştir.

İhale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların siyah, beyaz, gri veya idare tarafından belirlenen renkte olacağı düzenlenmesine yer verildiği, öte yandan opak renk seçenekleri veya metalik renk seçeneklerinin opsiyon olduğu, dolayısıyla bu renk seçeneklerinin araca dahil edilmesi durumunda ayrıca fiyatlandırılacağı anlaşılmakla birlikte, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlara yönelik bu hususun istekliler tarafından basiretli tacir yükümlülükleri çerçevesinde birim fiyat teklif cetvelinde belirlenen işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerine dâhil edilebileceği ve bu suretle de teklif edilecek birim fiyatların oluşturulabileceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla söz konusu düzenlemenin tekliflerin oluşturulması aşamasında bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşılmıştır

Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Kiralanacakaraçların her türlü bakım, onarım, kış lastiği, zincir, zorunlu trafik sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, ihale kapsamında çalıştırılan şoförlerin trafik cezaları, Adblue giderleri,2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine uygun olarak araçlarda bulundurulması zorunlu olanyangın söndürme tüpü, ilk yardım çantası, reflektör, çekme halatı, takoz, stepne vb. teçhizat giderleri, zabıta ekip araçlarına ait ses ve ışık düzeni giderleri, egzoz emisyon vefenni muayene giderleri, araç kimlik kart giderleri, araçların iç-dış temizlik giderleri,Kiralanan araçlara idare tarafından yaptırılacak olan logo ve araç giydirmelerinin araç ruhsatına işlenmesi giderleri, Karayolları Taşıma Yönetmeliğinde bahsi geçen yetki belgelerinden kaynaklanan ceza giderleri,İhale kapsamında çalıştırılan şoförlerin kullandığı araçlardaki kaza, hasar(üçüncü şahıslara verilen zararlar dahil)giderleri, araç takip sistem giderleri ve teknik şartnamede belirtilen giderler teklif fiyata dahildir …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde “… 2.2. Kiralanacak araçlar;

A Kategorisi; Binek tipi, en az 2019 model, sedan kasa, 4 kapılı, motor hacmi 1350-1500 cc aralığında, elektronik klimalı, anahtarsız çalıştırma özellikli, elektronik park freni ve arka park sensörlü olacaktır.

B Kategorisi; Binek tipi, en az 2019 model, sedan kasa, 4 kapılı, motor hacmi 1400-1600 cc aralığında, otomatik klimalı ve park sensörlü olacaktır.

İhale kapsamında çalışan tüm binek tipi araçlar (A ve B kategorileri); Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Otomotiv Yerli Muhteva Oranları listesinde yer almalı ve Yerli Katkı Oranı en az %50,00 olmalıdır.

C Kategorisi; Kapalı kasa kamyonet (camlı), en az 2019 model, en az 3+1 koltuk kapasiteli, sağ ve sol arkada kayar tipte açılan kapılar, motor hacmi 1400-1600 cc, motor gücü en az 90 HP ve klimalı olacaktır …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Araçların Çalışma Şartları” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.13. Yüklenici, araçlarını sürekli olarak temiz, bakımlı, sıhhi şartlara uygun olarak tutmak zorundadır. Bundan dolayı yüklenici tüm araçların ayda bir iç/dış temizliğini yaptıracaktır. Yüklenici bu iç/dış temizlik için idareden herhangi bir ücret talebinde bulunamaz ...” düzenlemesi yer almaktadır.

Diğer taraftan ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetvelinin iddiaya konu husus ile ilgili kısmının aşağıda belirtildiği şekilde düzenlendiği anlaşılmıştır.

İhale kayıt numarası: 2020/574339

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

5

A - Binek Tipi Araç (Şoförsüz) (28 adet x 36 ay = 1.008)

ay

1.008

6

B - Binek Tipi Araç (Şoförsüz) (34 adet x 36 ay = 1.224)

ay

1.224

7

C - Kapalı Kasa Kamyonet (Şoförsüz) (82 adet x 36 ay = 2.952)

ay

2.952

8

D - Kapalı Kasa Kamyonet (Şoförsüz) (1 adet x 36 ay = 36)

ay

36

9

E-Açık Kasa Kamyonet (Şoförsüz) (30 adet x 36 ay = 1.080)

ay

1.080

10

F-Minibüs (16+1 koltuk) (Şoförsüz) (16 adet x 36 ay = 576)

ay

576

11

G-4x4 Pikap (Şoförsüz)(4 adet x 36 ay = 144)

ay

144

II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil olan giderler belirtilmiştir. Buna göre ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların iç-dış temizlik giderlerinin teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Ayrıca Teknik Şartname’nin “Araçların Çalışma Şartları” başlıklı 3’üncü maddesinde de araçların iç-dış temizliğinin hangi aralıklarla yapılması gerektiği belirtilerek bu gidere ilişkin olarak yüklenicinin idareden herhangi bir talepte bulunmayacağı ifade edilmiştir.

İstekliler tarafından tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulması ve idarelerce tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesini teminen, birim fiyat cetvelinin mevzuat hükümlerine uygun olarak ve İdari Şartname’de düzenlenen teklif fiyata dâhil giderler esas alınarak anlaşılır bir biçimde düzenlenmesi gerekmektedir.

Bu noktada İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların iç-dış temizlik giderlerinin teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiğinin açıkça belirtildiği, öte yandan birim fiyat teklif cetvelinde, bu gider kalemine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı görülmekle birlikte işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerinin (ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlar) belirtildiği dikkate alındığında, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlara ilişkin ortaya çıkabilecek bu gider kaleminin, istekliler tarafından birim fiyat teklif cetvelinde belirlenen işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerine dâhil edilebileceği ve bu suretle de teklif edilecek birim fiyatların oluşturulabileceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla söz konusu gider kalemi için ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı ve bu hususun da tekliflerin oluşturulması aşamasında bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Kiralanacakaraçların her türlü bakım, onarım, kış lastiği, zincir, zorunlu trafik sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, ihale kapsamında çalıştırılan şoförlerin trafik cezaları, Adblue giderleri,2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine uygun olarak araçlarda bulundurulması zorunlu olanyangın söndürme tüpü, ilk yardım çantası, reflektör, çekme halatı, takoz, stepne vb. teçhizat giderleri, zabıta ekip araçlarına ait ses ve ışık düzeni giderleri, egzoz emisyon vefenni muayene giderleri, araç kimlik kart giderleri, araçların iç-dış temizlik giderleri,Kiralanan araçlara idare tarafından yaptırılacak olan logo ve araç giydirmelerinin araç ruhsatına işlenmesi giderleri, Karayolları Taşıma Yönetmeliğinde bahsi geçen yetki belgelerinden kaynaklanan ceza giderleri,İhale kapsamında çalıştırılan şoförlerin kullandığı araçlardaki kaza, hasar(üçüncü şahıslara verilen zararlar dahil)giderleri, araç takip sistem giderleri ve teknik şartnamede belirtilen giderler teklif fiyata dahildir …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde “… 2.2. Kiralanacak araçlar;

A Kategorisi; Binek tipi, en az 2019 model, sedan kasa, 4 kapılı, motor hacmi 1350-1500 cc aralığında, elektronik klimalı, anahtarsız çalıştırma özellikli, elektronik park freni ve arka park sensörlü olacaktır.

B Kategorisi; Binek tipi, en az 2019 model, sedan kasa, 4 kapılı, motor hacmi 1400-1600 cc aralığında, otomatik klimalı ve park sensörlü olacaktır.

İhale kapsamında çalışan tüm binek tipi araçlar (A ve B kategorileri); Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Otomotiv Yerli Muhteva Oranları listesinde yer almalı ve Yerli Katkı Oranı en az %50,00 olmalıdır.

C Kategorisi; Kapalı kasa kamyonet (camlı), en az 2019 model, en az 3+1 koltuk kapasiteli, sağ ve sol arkada kayar tipte açılan kapılar, motor hacmi 1400-1600 cc, motor gücü en az 90 HP ve klimalı olacaktır …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “… 6.14 İdarenin onay verdiği araç takip sistemi kurulacaktır. Ayrıca 2 araçta mevcut araç takip sistemiyle uyumlu MDVR (mobil video kayıt cihazı) olacak ve araç içinde kör nokta kalmayacak şekilde en az 2 adet kamera, aracın ön ve arkasında 1’er adet olmak üzere 2 adet dış ortam kamerası bulunacaktır. Kameralarda ses ve görüntü (720 P, 30 FPS görüntü kalitesinde) kaydetme özelliği olacak, bu kayıtlar geriye dönük 30 gün araç takip sisteminin web ara yüzünden izlenebilmeli, bilgisayara on-line ve ek bir modülle indirilebilmelidir. Bunlarla ilgili tüm masraflar yükleniciye aittir. Araçlar gerektiğinde idare tarafından görevlendirilen personellerce bilgisayar ortamında kontrol edilebilmelidir. Araç takip sisteminin yüklenici kaynaklı çalışmadığı durumlarda (abonelik süresinin bitmesi, simkart bloke olması, vb.), sinyal alınamadığı günler boyunca araç yevmiyesi ödenmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde teklif fiyata dâhil olan giderler belirtilmiştir. Buna göre ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların araç takip sistemi ve Teknik Şartname’de belirtilen giderlerin teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Öte yandan Teknik Şartname’nin Genel Şartlar” başlıklı 6’ncı maddesinde de idare tarafından onay verilen araç takip sisteminin kurulması gerektiği ifade edilmiş olup 2 araç için de araç takip sistemiyle uyumlu mobil video kayıt cihazı ile araç içinde kör nokta kalmayacak şekilde en az 2 adet kamera, aracın ön ve arkasında birer adet olmak üzere toplam 2 adet dış ortam kamerasının bulunması gerektiği düzenlenmiştir. Ayrıca kameralarda ses ve görüntü kaydetme özelliğinin bulunması, bu kayıtların da geriye dönük 30 gün araç takip sisteminin web ara yüzünden izlenebilmesi ve bilgisayara on-line ve ek bir modülle indirilebilecek nitelikte olması gerektiği belirtilmiş olup idare tarafından görevlendirilen personel vasıtasıyla ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların bilgisayar ortamında kontrol edilebilmesi gerektiği düzenlenmiştir.

Öte yandan başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna yönelik olarak idarece yapılan inceleme sonucunda alınan 24.11.2020 tarihli kararda ihale konusu iş kapsamında kullanılacak 2 aracın Zabıt Dairesi Başkanlığı bünyesinde dilenci toplama amacıyla kullanılacağı belirtilmiştir.

İstekliler tarafından tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulması ve idarelerce tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesini teminen, birim fiyat cetvelinin mevzuat hükümlerine uygun olarak ve İdari Şartname’de düzenlenen teklif fiyata dâhil giderler esas alınarak anlaşılır bir biçimde düzenlenmesi gerekmektedir.

Bu noktada İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların araç takip sistemi ve Teknik Şartname’de belirtilen giderlerinin teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiğinin açıkça belirtildiği, öte yandan birim fiyat teklif cetvelinde, bu gider kalemine ilişkin olarak ayrı satır açılmadığı görülmekle birlikte işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerinin (ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlar) belirtildiği dikkate alındığında, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlara ilişkin ortaya çıkabilecek bu gider kaleminin, istekliler tarafından birim fiyat teklif cetvelinde belirlenen işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerine dâhil edilebileceği ve bu suretle de teklif edilecek birim fiyatların oluşturulabileceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla söz konusu gider kalemi için ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı ve bu hususun da tekliflerin oluşturulması aşamasında bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşılmıştır.

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektedir. Öte yandan 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu gereği büyükşehir belediyelerinin yetkili olduğu veya işlettiği alanlarda zabıta hizmetlerini yerine getirme görevinin bulunduğu, 5393 sayılı Belediye Kanunu gereğince de belediye zabıtasının, ilgili yerlerde esenlik, huzur, sağlık ve düzenin sağlanmasıyla görevli olup bu amaçla, belediye meclisi tarafından alınan ve belediye zabıtası tarafından yerine getirilmesi gereken emir ve yasaklarla bunlara uymayanlar hakkında mevzuatta öngörülen ceza ve diğer yaptırımları uygulamaya yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.

Bu noktada başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna yönelik olarak idarece yapılan inceleme sonucunda alınan 24.11.2020 tarihli karar birlikte ele alındığında, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak 2 adet araç için istenilen kameranın Zabıt Dairesi Başkanlığı bünyesinde belediyenin yetki ve sorumluluğundaki ana yol, cadde, meydan ve bulvarlarda zabıta ekipleri tarafından dilencilere yönelik denetimlerde kullanılacağı, dolayısıyla bu hizmetin muhteviyatı gereği bahse konu düzenlemeye yer verildiği anlaşılmıştır. Ayrıca ihale dokümanında yapılan düzenlemeler çerçevesinde ihale konusu işin gerçekleştirilmesi aşamasında her türlü bilgi ve belge alışverişinin güvenliği, gizliliği ve kişisel verilerin korunması hususunda anılan Kanun hükümlerine uygun hareket etme ve bunun gereklerini yerine getirme noktasında sorumluluğun da idarede olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Kiralanacakaraçların her türlü bakım, onarım, kış lastiği, zincir, zorunlu trafik sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, ihale kapsamında çalıştırılan şoförlerin trafik cezaları, Adblue giderleri,2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine uygun olarak araçlarda bulundurulması zorunlu olanyangın söndürme tüpü, ilk yardım çantası, reflektör, çekme halatı, takoz, stepne vb. teçhizat giderleri, zabıta ekip araçlarına ait ses ve ışık düzeni giderleri, egzoz emisyon vefenni muayene giderleri, araç kimlik kart giderleri, araçların iç-dış temizlik giderleri,Kiralanan araçlara idare tarafından yaptırılacak olan logo ve araç giydirmelerinin araç ruhsatına işlenmesi giderleri, Karayolları Taşıma Yönetmeliğinde bahsi geçen yetki belgelerinden kaynaklanan ceza giderleri,İhale kapsamında çalıştırılan şoförlerin kullandığı araçlardaki kaza, hasar(üçüncü şahıslara verilen zararlar dahil)giderleri, araç takip sistem giderleri ve teknik şartnamede belirtilen giderler teklif fiyata dahildir …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde “2.11. Farklı kategorilerde İdarenin isteği doğrultusunda; 35 tane araçta (Zabıta Ekip Araçları, Ulaşım Trafik Denetleme Araçları, vb.) ses ve ışık düzeni olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde teklif fiyata dâhil olan giderler belirtilmiştir. Buna göre ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlara ilişkin olarak Teknik Şartname’de belirtilen giderlerin teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiği düzenlenmiş olup Teknik Şartname’nin Genel Şartlar” başlıklı 6’ncı maddesinde de idare tarafından farklı kategorilerde 35 tane araç için (zabıta ekip araçları, ulaşım trafik denetleme araçları, vb.) ses ve ışık düzeninin olacağı ifade edilmiştir.

Bu noktada ihale konusu işin gerçekleştirilmesinde ses ve ışık düzeni olması istenilen araç sayısının belirtildiği dikkate alındığında, istekliler tarafından basiretli tacir yükümlülükleri çerçevesinde kendisinden beklenen amacı gerçekleştirebilecek özelliklere sahip ses ve ışık düzenine ilişkin maliyeti belirleyebileceği, ayrıca işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerinin (ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlar) belirtildiği dikkate alındığında, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlara ilişkin ortaya çıkabilecek bu gider kaleminin, istekliler tarafından birim fiyat teklif cetvelinde belirlenen işçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemlerine (ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlar) dâhil edilebileceği ve bu suretle de teklif edilecek birim fiyatların oluşturulabileceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla söz konusu düzenlemenin tekliflerin oluşturulması aşamasında bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İlânın uygun olmaması” başlıklı 26’ncı maddesinde “13, 24 ve 25 inci maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilânlar geçersizdir. Bu durumda, ilân bu maddelere uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihale veya ön yeterlik yapılamaz.

Ancak, 13 üncü maddede belirtilen ilânın yapılmaması veya ilân sürelerine uyulmaması halleri hariç, yapılan ilânlarda 24 ve 25 inci madde hükümlerine uygun olmayan hatalar bulunması durumunda, 13 üncü maddeye göre yirmibeş ve kırk günlük ilan süresi bulunan ihalelerde ilânların yayımlanmasını takip eden onbeş gün diğer ihalelerde ise on gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilânı yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.

Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkanı sağlanır …” hükmü,

Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “… Şikâyet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29’uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26’ncı maddeye göre işlem tesis edilir…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 26’ncı maddesinde “(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak, teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin zeyilname, ihale dokümanının bir parçası olarak EKAP’a yüklenir ve ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde, EKAP üzerinden e-imza kullanarak doküman indirenlerin tamamına bildirim ve tebligat esasları çerçevesinde gönderilir. Ancak, belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, Kanun’un 26’ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.

(5) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikâyet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale veya son başvuru tarihine on günden az süre kalmış olsa dahi gerekli düzeltme yapılarak yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.” hükmü yer almaktadır.

28.10.2020 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın 3’üncü maddesinde “İhalenin “a) İhale (son teklif verme) tarih ve saati :26.11.2020 - 14:30” düzenlemesinin yer aldığı görülmüş olup 20.11.2020 tarihinde yapılan Zeyilname ile İhale İlanı’na da yansıyan İdari Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinin “3.1. … c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 30.11.2020 ” şeklinde değiştirildiği tespit edilmiştir.

Öte yandan 20.11.2020 tarihinde yapılan Zeyilname öncesi İdari Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinin “… c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 26.11.2020 Saat: 14:30 …” şeklinde, söz konusu Zeyilname sonrası İdari Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinin“3.1. … c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 30.11.2020 ” şeklinde düzenlendiği görülmüştür.

Başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak 14.11.2020 ve 20.11.2020 tarihinde olmak üzere 2 adet Zeyilname yayımlandığı, 20.11.2020 tarihinde yapılan Zeyilname ile ihale tarihinin 30.11.2020 tarihine ertelendiği anlaşılmıştır.

İhale dokümanında teklif hazırlanmasını ve işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin belirlenmesi ve belirlenen bu hata ve eksikliklerin İhale İlanı’nda da bulunması durumunda, ihale sürecine devam edilebilmesi için İhale İlanı’nın yayımlanmasını takip eden ve anılan Kanun kapsamında belirlenen süreler içerisinde düzetme ilanı yapılmasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.

Bununla birlikte, söz konusu Zeyilname/Zeyilnameler ile ihaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterlere yönelik olarak herhangi bir değişikliğe gidilmediği, aynı zamanda her iki Zeyilname ile yapılan değişikliklerin istekli olabileceklere EKAP üzerinden bildirildiği, ayrıca daha önce ihale dokümanı indirmeyenler tarafından bu tarih sonrasında ihale dokümanının indirilmesi halinde zeyilname ile yapılan değişikliklerin işlendiği şekilde edinileceği dikkate alındığında, 20.11.2020 tarihinde yapılan Zeyilname ile ihale tarihinin ertelenmesi hususunun ihaleye katılım ve rekabeti olumsuz yönde etkileyecek unsurlar içermediği ve tekliflerin sağlıklı verilmesini ve eşit şartlarda değerlendirilmesini engellemediği anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibinin sadece ihale tarihinin ertelenmesi nedeniyle düzeltme ilanı yapılması gerektiğine yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

 
< Önceki   Sonraki >

İçerik İstatistiği

KiK Kararları: 13.014 Karar
 - Bu Hafta (13.01-15.01): 19
 - Geçen Hafta(06.01-12.01): 0
 - Bu Ay (Ocak): 27
 - Geçen Ay (Aralık): 32
Kategori: 162
Haberler: 748

Abone İstatistiği

12 misafir ve 2 abone bağlı
Abone Sayısı: 8961
Abone Oranları:
  - Giriş (1 ay): % 2,61
  - Bronz (3 ay): % 2,61
  - Gümüş (6 ay): % 0,65
  - Altın (12 ay): % 28,76
  - Kamu Altın (12 ay): % 65,36
Ziyaretçi Sayısı: 6.492.720
Final Bilgi Hizmetleri     kikkararlari.com facebook     kikkararlari.com twitter
256-Bit GeoTrust SSL Sertifika
Ödeme Seçenekleri