Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü Silah Fabrikası Müdürlüğütarafından 05.11.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Yemek Yapım Dağıtım ve Sonrası” ihalesine ilişkin olarak Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 15.11.2013tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.11.2013tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.11.2013tarih ve 37110sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.11.2013tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2013/4303sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1 ) Aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirlenmediği, yazı ekinde gönderilen örnek menüde belirsizlikler bulunduğu, bazı yemeklerin hangi malzemeler ve gramajlar kullanılarak yapılacağının belli olmadığı,

2 ) Teknik Şartname’de yer alan iki farklı gramaj listesi arasında yemeklerde kullanılacak malzemelerin gramajlarına ilişkin farklılıklar bulunduğu,

3 ) Teknik Şartname’de temizlik ve sarf malzemelerinin, doğalgaz bedelinin yüklenici tarafından karşılanacağının düzenlendiği, fakat sorgulama yazısında temizlik malzemelerinin adetleri ve cinsleri ile doğalgaz tüketim miktarına yer verilmediği, ayrıca Teknik Şartname’de resmi ve dini bayramlarda kaç kişinin kaç gün çalıştırılacağının belirlenmediği, söz konusu bilgiye aşırı düşük teklif sorgulama yazısında da yer verilmesi gerektiği,

4 ) İdarece belirlenen yaklaşık maliyet ile ihale dokümanında yer alan gider kalemleri karşılaştırıldığında tekliflerinin aşırı düşük teklif kapsamında değerlendirilemeyeceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1 ) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru konusu ihalenin İdari Şartnamesi’nin “İhalenin konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde işin adı; “Yemek Yapım Dağıtım ve Sonrası”, miktarı ve türü “120.000 adet yemeğin 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında Silah Fabrikası Müdürlüğü Yemekhanesinde 15 kişi ile malzemeli olarak hazırlanması dağıtılması ve sonrası hizmetlerinin yapılması işleri”olarak belirtilmiştir.

Aynı Şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25 inci maddesinde de; “...

25.3.Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Yemek yapım malzemeleri, işçilik giderleri, yol,doğalgaz, giyim malzemelerive yemekhanenin aylık ilaçlanmasıteklif fiyata dahildir.

25.4.Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta prim oranı %2 dir.”düzenlemesine yer verilmiştir.

Teknik Şartname’nin “Yapılacak İşler” bölümünün 15’inci maddesinde “Yemek pişirmede, içmede ve temizlikte kullanılan su ve elektrik İdarece karşılanacaktır. Su tankları altı aylık periyotlarla Yüklenici tarafından temizlenecektir. Yemek pişirmede kullanılacak Doğal gaz bedeli yükleniciye aittir. (Fabrikamız yemekhane ve bulaşık hanesinde sıcak su ihtiyacı güneş enerjisi sistemi ile karşılanmaktadır.)” düzenlemesi,aynı başlık altında 21’inci maddede “İdarenin Yüklenici tarafından kullanılması amacıyla bulaşık makinesi temin etmesi durumunda bulaşıklar, bulaşık makinesiyle yıkanacaktır. Bulaşık makinesinde kullanılacak, bilumum temizlik malzemeleri (deterjan, tuz ve parlatıcı vb.) gibi sarf malzemeleri, idarece karşılanacaktır. Bulaşık makinesi garanti kapsamında olsa dahi kullanıcı hatasından doğacak her türlü bakım onarım giderleri Yüklenici firma tarafından karşılanacaktır.

Mutfak ve yemekhaneler ile buralarda bulunan tuvaletlerin temizliği için gerekli sıvı sabun, deterjan, bulaşık eldiveni, kağıt havlu, peçeteler, süpürge, paspas, vs. gibi temizlik maddeleri Yüklenici tarafından temin edilir. Yüklenici temizlik malzemelerini T.S.E. Kaliteli malzemelerden temin etmek zorundadır. Tasarruf amacı ile temizlik malzemelerinde her hangi bir kesintiye gidilemez. Temizlik malzemelerinde eksiklik ve noksanlık görüldüğü zaman yüklenici ikaz edilir. Devamı halinde İdare malzemeleri yüklenici elemanlarına vererek o ayki istihkakından parasını tahsil eder. Yemekhane ve mutfak temizliği, her gün sabah ve akşam olmak üzere iki defa yapılır.”düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri 37’nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.”hükmü yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin incelenmesi sonucunda, söz konusu Şartname’de “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı ve “normal yemeklerin ihtiva edeceği malzemelerin çiğ olarak cins ve miktarları” başlıklı iki adet listeye yer verildiği, birinci listede tavuk sote yemeğindeki kemiksiz tavuk eti miktarı 150 gr iken, ikinci listede yine tavuk sote yemeğindeki tavuk eti miktarının 200 gr olarak gösterildiği, birinci listede karnıyarık yemeğindeki kıyma miktarı 75 gr iken, ikinci listede yine karnıyarık yemeğindeki kıyma miktarının 50 gr olarak gösterildiği, aynı şekilde birinci listede tatlı içindeki ceviz içi miktarı 20 gr iken, ikinci listede tatlı içindeki ceviz içi miktarının 10 gr olarak gösterildiği, listeler arasındaki benzer miktar farklılıklarının yemeklerdeki sebze miktarı, kıymalı yumurta içindeki kıyma miktarı, kavun miktarı, tahin helvası miktarı ve bal miktarı için de söz konusu olduğu görülmüştür.

Diğer taraftan, inceleme konusu ihaleye 7 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonunca en düşük fiyat teklifini veren başvuru sahibi Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti.nden 07.11.2013 tarihli ve 1730 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda, teklif bileşenleri ile ilgili ayrıntıların; ihale mevzuatı, ihale dokümanı ve ekte sunulduğu belirtilen “silah fabrikası tabldotu 4 haftalık örnek yemek listesi” esas alınarak 15.11.2013, saat 14:00’e kadar verilmesinin istenildiği, yazı ekinde yer verilen 4 haftalık örnek yemek listesinde pazartesinden pazara kadar 7 gün, 4 haftalık yemek menülerine yer verildiği görülmüştür.

Bununla birlikte, idarenin teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilere gönderdiği aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısı, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirildiğinde, açıklama talep edilen yazıda, Teknik Şartname’de belirtilen teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılı belirlemenin yapılmadığı, yazı ekinde açıklamayı kolaylaştıracak ve açıklama istenen istekli tarafından esas alınacak bir haftalık tek bir örnek menüye yer verilmediği, bunun yanında Teknik Şartname’de yer alan yemeklerde kullanılacak malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden hangisinin esas alınacağının da sorgulama yazısında belirtilmediği, bu itibarla şikayete konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması ve değerlendirmesi yapılmasının objektif kriterlerinin var olmadığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmediği anlaşıldığından,idare tarafından açıklama istenilecek önemli maliyet bileşenleri ile haftalık örnek yemek menüsünün açıkça belirlenmesi ve aynı ihaleye ilişkin alınan 27.11.2013 tarihli ve 2013/UH.II-4472 sayılı Kurul kararı doğrultusunda Teknik Şartname’de yer alan malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı listenin esas alınması gerektiği belirtilerek başvuru sahibinden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

2 ) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde; ilan, ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetlerin, şikâyet konusu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren, anılan Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on günlük süreleri aşmamak kaydıyla en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabileceği, idarenin şikâyetin verilmesini izleyen on gün içinde gerekçeli bir karar alması gerektiği, belirtilen süre içinde bir karar alınmaması veya süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda karar verme süresinin bitimini veya kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

05.11.2013 tarihinde yapılan ihalede, ihale dokümanının başvuru sahibince 04.11.2013 tarihinde satın alındığının belirtildiği, başvuru sahibinin 15.11.2013 tarihinde söz konusu iddiasına ilişkin idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, idarenin 19.11.2013 tarihli cevabının yine 19.11.2013 tarihinde kendisine bildirilmesi üzerine başvuru sahibinin 29.11.2013 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.

Başvuru sahibinin ihale dokümanına yönelik söz konusu iddiasına ilişkin olarak şikâyet konusu işlem veya eylemlerin farkına varılmış olması gerektiği tarihin, ihale dokümanını satın aldığı 04.11.2013 tarihi olduğu anlaşılmıştır.

Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesinin ön koşulu, idareye usulüne uygun olarak şikâyet başvurusunda bulunulmasıdır.

Buna göre yapılan inceleme sonucunda, şikâyetçinin 4734 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen hükümleri gereği şikâyete yol açan durumun farkına varılmış olmasının gerektiği 04.11.2013 tarihini (ihale dokümanı satın alındığı tarihi) izleyen on gün içinde, her durumda en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra, 15.11.2013 tarihinde başvuruda bulunduğu, bu başvuruya idarece verilen cevap üzerine Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun süre yönünden reddi gerekmektedir.

3 ) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru sahibince, idareye şikayet dilekçesinde,ihale dokümanına yönelik, temizlik ve sarf malzemeleri ile doğalgaz tüketim miktarının Teknik Şartname’de belirlenmediği iddialarına yer verilmekle birlikte, aynı dilekçede, aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, temizlik malzemelerinin adetleri ve cinsleri ile doğalgaz tüketim miktarının bulunmadığı iddialarına yer verilmediği anlaşılmakla birlikte, başvuru sahibinin söz konusu iddialarına ilişkin inceleme, birinci iddia kapsamında yapılmıştır.

Bunun yanında, Teknik Şartname’de resmi ve dini bayramlarda kaç kişinin kaç gün çalıştırılacağının belirlenmediği iddiasının, ikinci iddia kapsamında yapılan inceleme çerçevesinde, ihale dokümanına yönelik olduğu, söz konusu iddiaya ilişkin olarak süresinde idareye şikayet başvurusunda bulunulmadığı, bu itibarla belirtilen iddiaya ilişkin başvurunun, süre yönünden reddinin gerektiği anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, resmi ve dini bayramlarda kaç kişinin kaç gün çalıştırılacağı bilgisine aşırı düşük teklif sorgulama yazısında yer verilmesi gerektiği iddiasının ise başvuru sahibinin idareye şikayet dilekçesinde yer almadığı tespit edilmekle birlikte, söz konusu iddia, başvuru sahibinin, sorgulama yazısında teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirlenmesi gerektiği yönündeki iddiası ve söz konusu iddiaya ilişkin olarak yapılan inceleme çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Bu bağlamda, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan inceleme konusu malzemeli yemek ihalesinde, teklifte önemli olduğu düşünülen bileşenlerin idarece belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği anlaşılmakla birlikte, ihale konusu işin niteliği ve ihale dokümanı çerçevesinde, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin hangileri olduğu hususunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu da açıktır. Bu itibarla, başvuru sahibinin resmi ve dini bayramlarda kaç kişinin kaç gün çalıştırılacağı bilgisine aşırı düşük teklif sorgulama yazısında yer verilmesi gerektiği iddiası uygun görülmemiştir.

4 ) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, başvuru tarihi itibariyle ihale komisyon kararının alınmadığı görülmekle birlikte, ihaleye teklif veren 7 istekliden hiç birinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmadığı, söz konusu isteklilerden sadece en düşük teklifi veren başvuru sahibinin teklifine aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un aşırı düşük teklifler başlıklı 38’nci maddesine göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, sunulan açıklamaların verilen hizmetin ekonomik olması, teklif sahibinin hizmetin temini işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen hizmet işinin özgünlüğü çerçevesinden değerlendirileceği; Kamu İhale Kurumunun bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama ölçütleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Benzer düzenlemeler Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde de bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamasını düzenleyen 79.4’üncü maddesinde ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan hizmet alımı ihalelerinin durumu açıklanmış ve ihale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dâhil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesinin yapılacağı, 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama isteneceği, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kâr hâriç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği açıklaması yapılmıştır.

İhale konusu malzemeli yemek hizmeti alımı işinin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet işi olduğu ve personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerine yönelik olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla Kurum tarafından belirlenmiş bir sınır değer bulunmadığı anlaşılmakla beraber, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan alımlardaki aşırı düşük tekliflerin tespit edilmesinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasına göre, idarece belirlenebilecek azami kâr miktarı olan, yaklaşık maliyet hesabında bulunan tutarın % 20’si nispetindeki kâr bedelinin hâriç tutulması sonucu elde edilen meblağın altında kalan tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği yönünde istikrar kazanmış Kamu İhale Kurulu kararları bulunmaktadır.

İdarece hesaplanan yaklaşık maliyet hesabında kâr oranının belirtilmediği görülmüştür. Anılan Yönetmelik’in 9’uncu maddesinin 3’üncü fıkrası gereği en yüksek kâr oranının %20 olduğu dikkate alındığında, kârsız yaklaşık maliyetin 680.000,00 TL olduğu, idarece bu tutarın altında ve en düşük teklifi veren başvuru sahibinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından açıklama istenilecek önemli maliyet bileşenleri ile haftalık örnek yemek menüsünün açıkça belirlenmesi ve aynı ihaleye ilişkin alınan 27.11.2013 tarihli ve 2013/UH.II-4472 sayılı Kurul kararı doğrultusunda, Teknik Şartname’de yer alan malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı listenin esas alınması gerektiği belirtilerek “başvuru sahibi Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi

Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde özetle, “Aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirlenmediği, yazı ekinde gönderilen örnek menüde belirsizlikler bulunduğu, bazı yemeklerin hangi malzemeler ve gramajlar kullanılarak yapılacağının belli olmadığı” şeklinde belirtilen birinci iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin, haftalık örnek yemek menüsünün veTeknik Şartname’de yer alan malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden hangisinin esas alınacağınınaçıkça belirlenerek, başvuru sahibi Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti., Aydoğan Gıda San. Ltd. Şti., Karanfil Yemek Eml. Ltd. Şti., Yazar Sos. Hiz. Ltd. Şti. ve Mümine Can Yemek Ür. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi hususlarında “Düzeltici işlem belirlenmesine”karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin birinci iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü Silah Fabrikası Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Yemek Yapım Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin piyasa araştırmaları esas alınarak toplam 894.600,00 TL olarak hesaplandığı,

Bahse konu ihalede (12) adet ihale dokümanı satın alındığı, 05.11.2013tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 7 istekli tarafından teklif verildiği,

İdarece tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, 7 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,

İsteklinin Adı

Teklif Bedeli (TL)

Diva Kurumsal Yem Hiz. Ltd. Şti.

678.000,00

Aydoğan Gıda San. Ltd. Şti.

680.400,00

Karanfil Yemek Eml. Ltd. Şti.

712.800,00

Yazar Sos. Hiz. Ltd. Şti.

715.200,00

Mümine Can Yemek Ür. Ltd. Şti.

741.600,00

Seferoğlu Yemek Ltd. Şti.

750.000,00

Ferah Yemekhane Ltd. Şti.-Bilge Yemek Ür. Ltd. Şti. Ortak Girişimi

768.000,00

Şeklinde verildiği, ihale komisyonunca en düşük fiyat teklifini veren başvuru sahibi Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve henüz bu aşamada ihaleye ilişkin komisyon kararının alınmadığı,

Anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak, şikayet başvurusuna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.

Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarenin, aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması yönünde tesis edeceği işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tüm teklif bedelleri yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece, yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanacağı yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle; başvuruya konu ihalede, yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilecek idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündekidüşüncem ile, bu hususa ilişkin Kurul çoğunluğunca verilen “Düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki karara katılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları hakkında Kurul çoğunluğunca, idare tarafından açıklama istenilecek önemli maliyet bileşenleri ile haftalık örnek yemek menüsünün açıkça belirlenmesi ve aynı ihaleye ilişkin alınan 27.11.2013 tarihli ve 2013/UH.II-4472 sayılı Kurul kararı doğrultusunda, Teknik Şartname’de yer alan malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı listenin esas alınması gerektiği belirtilerek başvuru sahibi Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti., Aydoğan Gıda San. Ltd. Şti., Karanfil Yemek Eml. Ltd. Şti., Yazar Sos. Hiz. Ltd. Şti. ve Mümine Can Yemek Ür. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları kapsamında yapılan incelemeye göre;

Konusu yemek yapım dağıtım ve sonrası hizmetler olan ihalede, yemek yapım malzemeleri, işçilik giderleri, yol, doğalgaz, giyim malzemeleri ve yemekhanenin aylık ilaçlanmasının teklif fiyata dahil olduğu, yemek pişirmede, içmede ve temizlikte kullanılan su ve elektriğin idarece karşılanacağı, yemek pişirmede kullanılacak doğal gaz bedelinin yükleniciye ait olduğu, idarenin yüklenici tarafından kullanılması amacıyla bulaşık makinesi temin etmesi durumunda bulaşıkların, bulaşık makinesiyle yıkanacağı, bulaşık makinesinde kullanılacak, bilumum temizlik malzemelerinin (deterjan, tuz ve parlatıcı vb. gibi sarf malzemeleri) idarece karşılanacağı, mutfak ve yemekhaneler ile buralarda bulunan tuvaletlerin temizliği için gerekli sıvı sabun, deterjan, bulaşık eldiveni, kağıt havlu, peçeteler, süpürge, paspas, vs. gibi temizlik maddelerinin yüklenici tarafından temin edileceği düzenlenmiştir.

İhale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin malzeme ve personel giderleri dahil yemek hazırlanması, pişirilmesi, dağıtılması, bulaşıkların yıkanması ve kullanılan alanların temizlenmesi hizmetlerini kapsadığı anlaşılmaktadır. Yapılan incelemede doğal gaz bedelinin yükleniciye ait olduğu, bulaşık makinesi kullanılması halinde kullanılacak temizlik malzemeleri ile kullanılan alanların temizliğinde kullanılacak sıvı sabun, deterjan, bulaşık eldiveni, kağıt havlu, peçeteler, süpürge, paspas, vs. gibi temizlik ve sarf maddelerinin yüklenici tarafından karşılanacağı öngörülmekle birlikte, ihale dokümanında ihale konusu işte kullanılacak doğal gaz miktarı ile temizlik malzemelerinin listesine ve malzemelerin miktarına yer verilmediği tespit edilmiştir.

İhale dokümanında ihale konusu işte kullanılacak ortalama doğal gaz miktarı ile gerekli temizlik malzemelerinin neler olduğuna ve bu malzemelerin miktarlarına ilişkin belirleme yapılmaması, istekliler tarafından tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulması ve sunulan tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi imkânını ortadan kaldırmaktadır. Zira, kullanılacak malzemelerin ve miktarının isteklilerce belirlenecek olması sonucunda, isteklilerce birbirinden farklı malzemelerin farklı miktarlarda tekliflerine dâhil edilebilecek, bu durum da teklif fiyatlarını etkileyecektir. Ayrıca, birbirinden farklı malzemeleri farklı miktarlarda teklif fiyatlarına dahil etmiş isteklilerden, hangisinin teklifini mevzuata uygun oluşturup hangisinin oluşturmadığı hususunu değerlendirme imkanı da bulunmamaktadır.

Bu bağlamda, aynı hizmet alımını yıllardır yapan idarenin kendi üretim mutfağında ihale konusu hizmetin yerine getirilmesi sırasında kullanılacak elektrik, su ve doğalgaz miktarına ilişkin önceden bir öngörüde bulunulması ve öngördüğü miktarları gerek ihale dokümanında gerekse aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında aşırı düşük teklif açıklaması istenilen isteklilere vermesi hem isteklilerin sağlıklı bir teklif hazırlamalarını hem da teklifleri aşırı düşük bulunan isteklilerin daha sağlıklı bir açıklama yapmalarını, buna bağlı olarak da ihale komisyonunun daha sağlıklı bir değerlendirme yapmasını sağlayacağı aşikardır.

Bu itibarla, ihale dokümanındaki mevcut düzenlemeler ile isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmaları, ihale komisyonunca tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi, teklifleri aşırı düşük olan isteklilerin sağlıklı açıklama yapmaları ve yapılan açıklamalarında bu kapsamda sağlıklı bir şekilde değerlendirilerek ihalenin güvenilir bir şekilde sonuçlandırılması imkânı bulunmamaktadır.

Diğer yandan, Teknik Şartname’nin incelenmesi sonucunda, “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı ve “normal yemeklerin ihtiva edeceği malzemelerin çiğ olarak cins ve miktarları” başlıklı iki adet listeye yer verildiği, birinci listede tavuk sote yemeğindeki kemiksiz tavuk eti miktarı 150 gr iken, ikinci listede yine tavuk sote yemeğindeki tavuk eti miktarının 200 gr olarak gösterildiği, birinci listede karnıyarık yemeğindeki kıyma miktarı 75 gr iken, ikinci listede yine karnıyarık yemeğindeki kıyma miktarının 50 gr olarak gösterildiği, aynı şekilde birinci listede tatlı içindeki ceviz içi miktarı 20 gr iken, ikinci listede tatlı içindeki ceviz içi miktarının 10 gr olarak gösterildiği, listeler arasındaki benzer miktar farklılıklarının yemeklerdeki sebze miktarı, kıymalı yumurta içindeki kıyma miktarı, kavun miktarı, tahin helvası miktarı ve bal miktarı için de söz konusu olduğu görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’ncimaddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır.

…

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir…” hükmü yer almaktadır.

İhale dokümanı kapsamında verilen Teknik Şartname’de ihale konusu hizmet işi kapsamında yapılacak yemekleri oluşturan malzemelerin çiğ gramajına ilişkin olarak belirleme yapılmakla birlikte, söz konusu belirlemenin iki ayrı liste içerisinde yapıldığı ve yukarıda detayları verildiği şekilde, söz konusu listelerde malzeme miktarları arasında çelişkilerin bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumun istekliler tarafından teklif fiyatlarının oluşturulmasında ve idarece, özellikle aşırı düşük teklif aşamasında, teklif fiyatlarının ve aşırı düşük teklif açıklamalarının eşit koşullarda değerlendirilmesinde tereddüde neden olacağı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; ihale dokümanının sağlıklı bir teklif verilmesine ve değerlendirilmesine, aşırı düşük teklif sorgulamalarının incelenmesine ve uygunluğunun denetlenmesine imkan vermediği, ayrıca söz konusu düzenlemelerin ihale konusu işin yürütülmesi aşamasında da belirsizlikler yaratacağı değerlendirildiğinden incelemeye konu ihalede, “ihalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” ilişkin kararına katılmıyorum.

Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “1) Aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirlenmediği, yazı ekinde gönderilen örnek menüde belirsizlikler bulunduğu, bazı yemeklerin hangi malzemeler ve gramajlar kullanılarak yapılacağının belli olmadığı,

2) Teknik Şartname’de yer alan iki farklı gramaj listesi arasında yemeklerde kullanılacak malzemelerin gramajlarına ilişkin farklılıklar bulunduğu,

3) Teknik Şartname’de temizlik ve sarf malzemelerinin, doğalgaz bedelinin yüklenici tarafından karşılanacağının düzenlendiği, fakat sorgulama yazısında temizlik malzemelerinin adetleri ve cinsleri ile doğalgaz tüketim miktarına yer verilmediği, ayrıca Teknik Şartname’de resmi ve dini bayramlarda kaç kişinin kaç gün çalıştırılacağının belirlenmediği, söz konusu bilgiye aşırı düşük teklif sorgulama yazısında da yer verilmesi gerektiği,

4) İdarece belirlenen yaklaşık maliyet ile ihale dokümanında yer alan gider kalemleri karşılaştırıldığında tekliflerinin aşırı düşük teklif kapsamında değerlendirilemeyeceği,” şeklinde belirttiği iddiaları hakkında Kurul çoğunluğunca, “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Anılan kararda, ihale konusu işe ait Teknik Şartname’de “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı ve “normal yemeklerin ihtiva edeceği malzemelerin çiğ olarak cins ve miktarları” başlıklı iki adet listeye yer verildiği, birinci listede tavuk sote yemeğindeki kemiksiz tavuk eti miktarı 150 gr iken, ikinci listede yine tavuk sote yemeğindeki tavuk eti miktarının 200 gr olarak gösterildiği, birinci listede karnıyarık yemeğindeki kıyma miktarı 75 gr iken, ikinci listede yine karnıyarık yemeğindeki kıyma miktarının 50 gr olarak gösterildiği, aynı şekilde birinci listede tatlı içindeki ceviz içi miktarı 20 gr iken, ikinci listede tatlı içindeki ceviz içi miktarının 10 gr olarak gösterildiği, listeler arasındaki benzer miktar farklılıklarının yemeklerdeki sebze miktarı, kıymalı yumurta içindeki kıyma miktarı, kavun miktarı, tahin helvası miktarı ve bal miktarı için de söz konusu olduğu, incelenen ihalede en düşük fiyat teklifini veren başvuru sahibi Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizmetleri Gıda Turizm Taşımacılık Kırtasiye ve San. ve Tic. Ltd. Şti.nden 07.11.2013 tarihli ve 1730 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda, teklif bileşenleri ile ilgili ayrıntıların; ihale mevzuatı, ihale dokümanı ve ekte sunulduğu belirtilen “silah fabrikası tabldotu 4 haftalık örnek yemek listesi” esas alınarak açıklanmasının istenildiği, yazı ekinde yer verilen 4 haftalık örnek yemek listesinde pazartesinden pazara kadar 7 gün, 4 haftalık yemek menülerine yer verildiği, idarenin teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilere gönderdiği aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, Teknik Şartname’de belirtilen teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılı belirlemenin yapılmadığı, yazı ekinde açıklamayı kolaylaştıracak ve açıklama istenen istekli tarafından esas alınacak bir haftalık tek bir örnek menüye yer verilmediği, bunun yanında Teknik Şartname’de yer alan yemeklerde kullanılacak malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden hangisinin esas alınacağının da sorgulama yazısında belirtilmediği, bu itibarla şikayete konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması ve değerlendirmesi yapılmasının objektif kriterlerinin var olmadığı, bu çerçevede, idare tarafından açıklama istenilecek önemli maliyet bileşenleri ile haftalık örnek yemek menüsünün açıkça belirlenmesi ve aynı ihaleye ilişkin alınan 27.11.2013 tarihli ve 2013/UH.II-4472 sayılı Kurul kararı doğrultusunda Teknik Şartname’de yer alan malzemelerin tür ve miktarına ilişkin iki listeden “yemeklerde kullanılacak gıda maddelerine ait teknik özellikler ve gramajlar” başlıklı listenin esas alınması gerektiği belirtilerek başvuru sahibinden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği ifade edilmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’ncimaddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır.

…

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir…” hükmü yer almaktadır.

İhale dokümanı kapsamında verilen Teknik Şartname’de ihale konusu hizmet işi kapsamında yapılacak yemekleri oluşturan malzemelerin çiğ gramajına ilişkin olarak belirleme yapılmakla birlikte, söz konusu belirlemenin iki ayrı liste içerisinde yapıldığı ve yukarıda detayları verildiği şekilde, söz konusu listelerde malzeme miktarları arasında çelişkilerin bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumun istekliler tarafından teklif fiyatlarının oluşturulmasında ve idarece, özellikle aşırı düşük teklif aşamasında, teklif fiyatlarının ve aşırı düşük teklif açıklamalarının eşit koşullarda değerlendirilmesinde tereddüde neden olacağı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; Teknik Şartname’de yer alan listelerde malzeme miktarları arasındaki çelişkinin sağlıklı bir teklif verilmesine ve değerlendirilmesine, aşırı düşük teklif sorgulamalarının incelenmesine ve uygunluğunun denetlenmesine imkan vermeyeceği, ayrıca söz konusu farklı düzenlemelerin ihale konusu işin yürütülmesi aşamasında da belirsizlikler yaratacağı değerlendirildiğinden “ihalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” ilişkin kararına katılmıyorum.

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi