Toplantı No: 2011/050 Gündem No: 67 Karar Tarihi: 28.06.2011 Karar No: 2011/UY.II-2207
Şikayetçi: Özdoğanlar Taahhüt İnşaat San. ve Tic. A.Ş. Çetin Emeç Bulvarı 1332. Sok No:18 A.Öveçler ANKARA İhaleyin Yapan İdare: DSİ 9. Bölge Müdürlüğü, Üniversite Mah. Zübeyde Hanim Cad. No:140 23069 ELAZIĞ Başvuru Tarih ve Sayısı: 27.05.2011 / 26439 Başvuruya Konu İhale: 2010/506215 İhale Kayıt Numaralı "Yapım İşininin adı:Elazığ İçmesuyu Projesi Hamzabey(Baltaşı) Barajı ve Tesisleri İnşaatı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
22.06.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.07.00.00-101.04-.Y.[17.49].(0167)./2011-33Esayılı Esas İnceleme Raporunda;
DSİ 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 15.03.2011tarihinde belli istekliler arasında ihale usulüile yapılan “Elazığ İçmesuyu Projesi Hamzabey (Baltaşı) Barajı ve Tesisleri ve İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Özdoğanlar Taahhüt İnşaat San. ve Tic. A.Ş.’nin 11.05.2011tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 18.05.2011tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 27.05.2011tarih ve 26439sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.05.2011tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar: Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; aşırı düşük teklifleri ile ilgili yapmış oldukları açıklamaların uygun olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamalarının uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
DSİ 9. Bölge Müdürlüğü tarafından Elazığ İçmesuyu Projesi Hamzabey (Baltaşı) Barajı ve Tesisleri ve İnşaatı” işinin Belli İstekliler Arasında İhale Usulü ile ihaleye çıkarıldığı, yaklaşık maliyetin 2010 yılı birim fiyatları esas alınarak 49.754.231,67 TL olarak hesaplandığı[M1], bahse konu ihalede 51 adet ihale dokümanı satın alındığı, 15.03.2011 tarihinde yapılan ihaleye 33 isteklinin katıldığı, 5 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece belirlenen yaklaşık maliyet ve geçerli tekliflere göre aşırı düşük teklif sınır değerinin 20.819.661,24 TL olarak belirlendiği ve bu tutarın altında teklif veren Föy İnş. Taah. ve Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti., Makro-Tel İletişim İnş. Nak. En. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti., BG İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Tetra İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Kutay İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti., Akgenç İnş. Elek. Nak. Turz. San. ve Ltd. Şti. – Bager Elk. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. – Fiber Mad. Gıda İnş. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Şükrü Uzun, Or-Na İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. – Utay İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., Özdoğanlar Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş., Gürsesli İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Keskin Kardeşler Elekt. İnş. Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş. ve Uytaş Uluslararası Yapı ve Tic. A.Ş.’nden açıklama istenildiği, Föy İnş. Taah. ve Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti., BG İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Tetra İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Kutay İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti., Akgenç İnş. Elek. Nak. Turz. San. ve Ltd. Şti. – Bager Elk. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. – Fiber Mad. Gıda İnş. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Şükrü Uzun, Or-Na İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. – Utay İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, Gürsesli İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Keskin Kardeşler Elekt. İnş. Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Uytaş Uluslararası Yapı ve Tic. A.Ş.’nin açıklamada bulunmadığı,diğer dört firmanın açıklamada bulunduğu, Makro-Tel İletişim İnş. Nak. En. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamalarının, aşırı düşük teklif sorgusunu oluşturan iş kalemlerine ait analizlerin idarece tespit edilen analiz girdileriyle örtüşmediği (Baraj gövdesinde kil dolgu malzemelerinde eleme ameliyesinin de yapılması gerektiği, Riprap ve koruyucu örtü de gereksiz olarak silindirle sıkıştırma seçildiği, nakliye mesafelerinin neye göre alındığının anlaşılamadığı, enjeksiyon girdilerinin idare ile örtüşmediği), Özdoğanlar Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin açıklamalarının; aşırı düşük teklif sorgusunu oluşturan iş kalemlerine ait analizlerin idarece tespit edilen analiz girdileriyle teknik yeterlik bakımından örtüşmediği (Zemin klaslandırmalarının, makine ekipmanın ve işçilik saatlerinin), HBB-05 Baraj gövdesine yarı geçirimli dolgu yapımı için sıkıştırma işleminde 8-15 tonluk vibrasyonlu silindir kullanılması gerekirken sıkıştırma işleminde 03.541/3 poz nolu keçiayağı silindir kullanıldığı, Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş.’nin açıklamalarının; aşırı düşük teklif sorgusunu oluşturan iş kalemlerine ait analizlerin idarece tespit edilen analiz girdileriyle teknik yeterlik bakımından örtüşmediği, zemin klaslandırmalarına açıklık getirilmediği, bununla ilgili analiz girdilerinin yeterli verilmediği, ocak nakliye mesafelerinin proje bazında değerlendirilmediği, yarı geçirimli ve kaya malzemeleri ocak nakliye mesafelerinin proje değerlerinden farklı alındığı, HBB-32 Karotsuz enjeksiyon deliği açılması pozu analizinde kullanılan 03.972 temel sondaj makinesi ve 03.933 pistonlu su pompası birim fiyatlarının DSİ birim fiyatlarından alındığı bildirilmesine rağmen, idarenin yapmış olduğu analizlerden fiyatın farklı olduğu, bu nedenle analiz sunulması gerekirken sunulmadığı, ayrıca, makine ekipman ve işçilik saatlerinin çok düşük olduğu tespit edildiğinden uygun bulunmadığı, İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamalarının; aşırı düşük teklif sorgusunu oluşturan iş kalemlerine ait analizlerin idarece tespit edilen analiz girdileriyle teknik yeterlik bakımından örtüştüğü, makine ekipmanın saatlik ücret tespitinde yapılan analizlerin uygun olduğu tespit edildiğinden 22.04.2011 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.2 ve devam eden maddelerinde;
“45.1.2.Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1.İhale komisyonunca, (38.1)maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1)maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda %15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1)maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2)maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2)maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
……...” düzenlemeleri bulunmaktadır.
İhale konusu işin yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri aşağıda sıralanmıştır.
Sıra No
İş kalemi/Grubu No
İş Kalemi
Birimi
Miktarı
1
HBB-01
Açıkta kazı yapılması
m3
513.434,00
2
HBB-03
Yolda her türlü kazı ve dolgu yapılması
m3
1.042.020,00
3
HBB-04
Baraj gövdesinde kil dolgu yapımı
m3
310.237,00
4
HBB-05
Baraj gövdesine yarı geçirimli dolgu yapımı
m3
1.176.545,00
5
HBB-06
ft, fk, fç dolgu yapımı
m3
121.433,00
6
HBB-07
Baraj gövdesinde koruyucu örtü ve riprap yapılması
m3
63.507,00
7
HBB-27
Cebri boru imalatı yapımı
kg
200.000,00
8
HBB-32
Karotsuz enjeksiyon deliği açılması
m
7.540,00
İdare tarafından isteklilerden yukarıda belirtilen iş kalemleri ilgili açıklama istenilmiştir.
Söz konusu yazıda, yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan ve sorgulanacak 8 iş kalemine ait listenin yer aldığı, söz konusu iş kalemlerinin ihale dokümanında verilen birim fiyat teklif cetvelinin % 80’ine tekabül eden kısmına ilişkin yine ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun olarak gerekli açıklamaların yapılmasının istenildiği anlaşılmış olup, ancak bahse konu yazıda açıklama istenmeyecek olan, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerine ilişkin bilgiye/belgeye yer verilmediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif kapsamında açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtilmediği görülmüştür. Bu nedenle, idarece tesis edilen işlemlerin Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmadığı anlaşıldığından, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Bahattin IŞIK
Kurul Üyesi
Hakan GÜNAL
Kurul Üyesi
Adem KAMALI
Kurul Üyesi
Abdullah DÜNDAR
Kurul Üyesi
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
[M1]Yaklaşık Maliyetin hesaplanmasına ilişkin belgeler rapor ekinde sunulacaktır.
Karşı Oy:
KARŞI OY
İhale dokümanındaki Kati Projeler içerisinde yer alan BM-I paftasında malzeme alanları;
Alan Adı
Yapıya Iraklığı (m)
Yol Durumu
(m3)
Geçirimsiz Gereç Niceliği (m3)
Geçirimli Gereç Niceliği
(m3)
Kaya Gereç Niceliği (m3)
(I-A) Malzeme Alanı
500-2000
Asfalt
1.000.000
(2-3) A
(F-A) (Ag-A) Malzeme Alanı
150-2500
Yok
600.000
(2-3) B
(F-B) (Ag-B) Malzeme Alanı
10.000
Asfalt +
Stabilize
4x106
(Kaya-3 nolu ocak)
(R-A) (K-A)
Malzeme Alanı
12.500
12 km karayolu
500 m iyileştirme
7x106
(Kaya-1 nolu ocak)
(R-B) (K-B)
Malzeme Alanı
8.500
3,5 km karayolu
2 km stabilize
3 km yol yapılmalı
15x106
(Kaya-2 nolu ocak)
(R-C) (K-C)
Malzeme Alanı
21.500
Stabilize + Karayolu
4x106
Toplam
1.000.000
4,6x106
26x106
Olarak belirtilmiştir.
İhale konusu işin yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri aşağıda sıralanmıştır.
Sıra No
İş kalemi/Grubu No
İş Kalemi
Birimi
Miktarı
1
HBB-01
Açıkta kazı yapılması
m3
513.434,00
2
HBB-03
Yolda her türlü kazı ve dolgu yapılması
m3
1.042.020,00
3
HBB-04
Baraj gövdesinde kil dolgu yapımı
m3
310.237,00
4
HBB-05
Baraj gövdesine yarı geçirimli dolgu yapımı
m3
1.176.545,00
5
HBB-06
ft, fk, fç dolgu yapımı
m3
121.433,00
6
HBB-07
Baraj gövdesinde koruyucu örtü ve riprap yapılması
m3
63.507,00
7
HBB-27
Cebri boru imalatı yapımı
kg
200.000,00
8
HBB-32
Karotsuz enjeksiyon deliği açılması
m
7.540,00
İdare tarafından isteklilerden yukarıda belirtilen iş kalemleri ilgili açıklama istenilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamalarını idarece ihale dokümanında yer alan analiz formatına uygun olarak sunduğu, sunmuş olduğu açıklamalarda Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan birim fiyat analizleri ile birlikte rayiçlerinin kullanıldığı görülmüştür. Sunulan analizler ile birlikte yardımcı analizlerde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan birim fiyat analizlerindeki girdilerin kullanıldığı,
HBB-04“Baraj gövdesinde kil dolgu yapılması” iş kalemine ait idare tarafından hazırlanan analizde; makine ekipman giderleri içersinde yer alan makine ekipman çalışma saatleri eskavatör (100 HP) için 0,014 saat, traktör buldozer (185 DHP) için 0,006 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, eskavatör (100 HP) için 0,0056 saat, traktör buldozer (185 DHP) için 0,0040 saat alındığı,
HBB-05“Baraj gövdesine yarı geçirimli dolgu yapımı” iş kalemine ait analizde; patlatma işlemi için kullanılacak olan malzemelerin maliyet giderleri birim fiyat içerisinde analiz girdisi olarak belirtilmiş olmasına rağmen, başvuru sahibi tarafından sunulan analizde herhangi bir maliyet öngörülmediği, makine ekipman giderleri içersinde yer alan makine ekipman çalışma saatleri idare tarafından hazırlanan analizde; eskavatör (100 HP) için 0,006 saat, eskavatör (140 HP) için 0,007 saat, traktör buldozer (185 DHP) için 0,0054 saat, motor greyder için 0,0006 saat, kompresör için 0,019 saat, traktör ripper 0,001 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, eskavatör (100 HP) için 0,0056 saat, traktör buldozer (185 DHP) için 0,0040 saat, motor greyder için 0,0020 saat alındığı,
HBB-07“Baraj gövdesinde koruyucu örtü ve riprap yapılması” iş kalemi ile ilgili olarak, başvuru sahibinin açıklamasında ve ihale dokümanındaki kati projeler içerisinde yer alan BM-I paftasında Kaya-3 malzeme ocağının baraj yerine 12,5 km mesafede olduğu belirtilmiş olmasına rağmen, sunulan analizde nakliye mesafesinin 12 km alındığı,
HBB-027“Cebri boru imalatı yapımı” iş kalemine ait analizde işçilik gideri içerisinde yer alan çalışma saatleri idare tarafından hazırlanan analizde; formen için 0,022 saat, demirci için 0,49 saat, kaynakçı için 0,22 saat, düz işçi için 1,039 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, formen için 0,005 saat, demir ustası için 0,19 saat, kaynak ustası için 0,11 saat, düz işçi için 0,167 saat alındığı,
İÇ.03.501 poz nolu “Eskavatörün 1 saatlik ücreti (100 HP)”, İÇ.03.502 poz nolu “Eskavatörün 1 saatlik ücreti (140 HP)”, İÇ.03.510/2 poz nolu “Traktör Buldozerin 1 saatlik ücreti (100 DHP)”, İÇ.03.510/3 poz nolu “Traktör Buldozerin 1 saatlik ücreti (160 DHP)”, İÇ.03.511 poz nolu “Traktör Buldozerin 1 saatlik ücreti (185 DHP)”, İÇ.03.512 poz nolu “Traktör Buldozerin 1 saatlik ücreti (285 DHP), İÇ.03.521 poz nolu “Lastik tekerlekli yükleyicinin 1 saatlik ücreti (80 DHP)” yardımcı analizlerinde işçilik gideri içerisinde yer alan çalışma saatleri Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde; operatör makinist için 1,44 saat, yağcı için 1,00 saat, formen için 0,48 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, operatör makinist için 1,00 saat, yağcı için 0,10 saat, formen için 0,10 saat olarak alındığı,
İÇ.03.508poz nolu “Motor Greyderin 1 saatlik ücreti”,İÇ.03.542 poz nolu “Titreşimli silindirin 1 saatlik ücreti” yardımcı analizinde; işçilik gideri içerisinde yer alan çalışma saatleri Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde; operatör makinist için 1,44 saat, yağcı için 1,00 saat, formen için 1,00 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, operatör makinist için 1,00 alındığı, yağcı için çalışma öngörülmediği,
İÇ.03.517 poz nolu “Kompresörün 1 saatlik ücreti” yardımcı analizinde; işçilik gideri içerisinde yer alan çalışma saatleri Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde; ateşleme ustası için 1,00 saat, makinist için 2,40 saat, erbap işçi için 4,00 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, lağımcı için 1,00 saat, makinist için 1,00 saat, erbap işçi için 1,00 saat alındığı,
İÇ.03.521poz nolu “Lastik tekerlekli yükleyicinin 1 saatlik ücreti (80 DHP)” yardımcı analizlerinde işçilik gideri içerisinde yer alan çalışma saatleri Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde; operatör makinist için 1,44 saat, yağcı için 1,00 saat, formen için 1,00 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, operatör makinist için 1,00 saat, yağcı için 0,10 saat, formen için 0,10 saat olarak alındığı,
İÇ.03.531poz nolu “Elek’in 1 saatlik ücreti” yardımcı analizinde; işçilik gideri içerisinde yer alan çalışma saatleri Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde; düz işçi için 0,50 saat, operatör makinist için 1,44 saat, yağcı için 0,50 saat, formen için 0,24 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen, formen için 0,10 saat, makinist için 1,00 saat, yağcı için 0,10 saat alındığı,
İÇ.03.535poz nolu “Motopompun 1 saatlik ücreti (45 PS)” yardımcı analizinde; işçilik gideri içerisinde yer alan makinistin çalışma saati Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde 1,44 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen 1,00 saat alındığı,
İÇ.03.538poz nolu “Arazöz Kamyon” yardımcı analizinde; işçilik gideri içerisinde yer alan ağır kamyon şoförünün çalışma saati Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan analizlerde 1,44 saat olarak belirtilmiş olmasına rağmen 1,00 saat alındığı, tespit edilmiştir.
Yukarıda belirtilen tespitler doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, çoğunluk kararına katılmıyorum.
Adem KAMALI
Kurul Üyesi
KARŞI OY
İnceleme konusu ihalede başvuru sahibinin dilekçesinde belirtilen iddialara yönelik olarak Kurul çoğunluğunca alınan Kararda belirtilen;
“..Yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan ve sorgulanacak 8 iş kalemine ait listenin yer aldığı, söz konusu iş kalemlerinin ihale dokümanında verilen birim fiyat teklif cetvelinin % 80’ine tekabül eden kısmına ilişkin yine ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun olarak gerekli açıklamaların yapılmasının istenildiği anlaşılmış olup, ancak bahse konu yazıda açıklama istenmeyecek olan, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerine ilişkin bilgiye/belgeye yer verilmediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif kapsamında açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtilmediği görülmüştür.” gerekçeleri üzerinden idarece tesis edilen işlemlerin Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmaması nedeniyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği hususunda “düzeltici işlem belirlenmesine” kararı verilmiştir.
Kamu İhale Kanununun 38 inci ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60 ıncı maddesinde, ihale komisyonunun diğer teklifleri veya yaklaşık maliyeti baz alarak aşırı düşük teklifleri tespit edeceği ve aşırı düşük olduğunu belirlediği teklifleri hemen reddetmek yerine bu teklif sahiplerinden tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili yazılı açıklama istenmesi ve bu açıklamalar çerçevesinde nihai değerlendirmesini yapması gerektiği hükme bağlanmıştır.
Bu hususa ilişkin uygulamayı somutlaştırmak amacıyla, Kamu İhale Genel Tebliğinin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere İdarece yapılacak işlemler” başlıklı38 inci maddesi ile aynı Tebliğin “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirmesi” başlıklı 45 inci maddelerinde yer verilen söz konusu açıklamalarda, yapım işi ihalelerinde bir teklifin aşırı düşük olup olmadığını ortaya koyan sınır değerin nasıl tespit edileceği ve teklifleri söz konusu sınır değerin altında kalan isteklilerce yapılan belgelere dayalı açıklamaların da hangi kıstaslar esas alınarak değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin detaylara yer verilmiştir.
Bu çerçevede, yukarıda değinilen Tebliğ maddelerinde belirtilen açıklamalar uyarınca; idarelerin, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere yaklaşık maliyet hesabı sırasında “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ve “sıralı analiz girdileri tablosu” oluşturularak ihale onay belgesinin ekinde sunulmasının zorunlu kılındığı; ayrıca, aşırı düşük teklif açıklamalarında, idarelerce hangi iş kalemleri ve hangi analiz girdileri esasında sorgulamaya tabi tutulması gerektiğine (sınır değerin altında kalan teklif sahiplerinden idarece belirlenen sıralı iş kalemleri/grupları listesinden hareketle yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren kalem/gruplar, yine idarece oluşturulan “sıralı analiz girdileri tablosu” kullanılarak bu iş kalemi/gruplarına ait analizlerde yer alan ve tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’ünün üzerinde olan girdiler gibi) yönelik birtakım yeni kriterlerin getirildiği görülmektedir.
Anılan Kurul Kararında, aşırı düşük aşamasında Kamu İhale Genel Tebliğine aykırı olarak idarece gerçekleştirilen işlemler ile ihalenin üzerinde bırakıldığı isteklinin yaptığı aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu yönündeki değerlendirmenin iptal edilerek, yaklaşık maliyet hesabı sırasında anılan Tebliğin ilgili hükümleri uyarınca oluşturulmasının zorunlu olduğu ve “sıralı analiz girdileri tablosu” işlemlerinin yeniden oluşturularak, mevcut yapılmış açıklamalar ile idarece yapılan değerlendirmeler dikkate alınmaksızın yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği ve sorgulamaların, Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen açıklamalara uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.2.maddesinde;
“Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1.İhale komisyonunca, (38.1)maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2.İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1)maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda %15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1)maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2)maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2)maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.” açıklaması yer almaktadır.
İdarece hesaplanan aşırı düşük sınır değerin altında teklif veren;
Föy İnş. Taah. ve Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Makro-Tel İletişim İnş. Nak. En. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
BG İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Tetra İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Kutay İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.,
Akgenç İnş. Elek. Nak. Turz. San. ve Ltd. Şti. – Bager Elk. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. – Fiber Mad. Gıda İnş. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Şükrü Uzun,
Or-Na İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. – Utay İnş. A.Ş. İş Ortaklığı,
İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Özdoğanlar Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş.,
Gürsesli İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Keskin Kardeşler Elekt. İnş. Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş.,
Uytaş Uluslararası Yapı ve Tic. A.Ş.,
Olmak üzere, bu 12 istekliden aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama istenildiği,
Açıklama istenilen bu 12 istekliden;
Föy İnş. Taah. ve Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
BG İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.–Tetra İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Kutay İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.,
Akgenç İnş. Elek. Nak. Turz. San. ve Ltd. Şti.–Bager Elk. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. – Fiber Mad. Gıda İnş. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Şükrü Uzun,
Or-Na İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.–Utay İnş. A.Ş. İş Ortaklığı,
Gürsesli İnş. San. ve Tic. A.Ş.–Keskin Kardeşler Elekt. İnş. Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Uytaş Uluslararası Yapı ve Tic. A.Ş.
Olmak üzere sekiz isteklinin aşırı düşük açıklaması sunmadığı, idareye açıklama sunan Makro-Tel İletişim İnş. Nak. En. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti., Özdoğanlar Taah. İnş. San. ve Tic. A. Ş. ve Çelikler Taah. İnş. ve San. A. Ş. firmalarının aşırı düşük açıklamalarının idarece uygun bulunmadığı ve ihalenin de aşırı düşük açıklaması uygun bulunan İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı hususları göz önüne alındığında;
Aktarılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, idarece yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan 8 iş kaleminin aşırı düşük sorgulamaya konu edildiği, bu iş kalemlerinin her birine ilişkin olarak, tutarı kar ve genel gider hariç iş kalemi analiz toplamının % 3’üneeşit ve altında olanlar girdiler için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecek olduğundan,
İdarece bu 8 iş kalemlerinin her birine ilişkin olarak, iş kalemi analizi içerisindeki tutarı kar ve genel gider hariç iş kalemi analiz toplamının % 3’üneeşit ve altında olan analiz girdilerinin belirlenmesi gerektiği, aşırı düşük açıklamada bulunan isteklilerden bu analiz girdilerine ilişkin belgelendirme yapmayarak veya belgelendirmesi uygun bulunmayan isteklilerin varlığı durumunda, isteklilerin bu nedenlerle açıklamaların uygun bulunmamasının göz ardı edilerek ihale işlemlerine devam edilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan, istekliler teklif vererek ihale tarihinde tekliflerinin tüm unsurları için irade beyanında bulunmuş olduklarından, tekliflerinin bütün evrakı ile unsurlarının aksi bir karar olmadıkça değiştirilemeyeceği aşikardır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap veren dört isteklinin yaklaşık maliyet üzerinden belirlenen sekiz iş kaleminin her birine ilişkin olarak aşırı düşük sorgulaması kapsamında vermiş oldukları açıklamalar ve bunları tevsik amacıyla sunulan bilgi ve belgelerin tekrar istenilmesine gerek olmadığı, bu belge ve bilgilerin aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerden istenmesinin hukuka, mevzuata ve ihale mantığına aykırı olduğu aşikardır. İdarece yapılan değerlendirmelerin, daha önce isteklilerin idareye sunmuş oldukları sıralı iş kalemi analizleri içerisinde yer alan açıklama istenilmeyecek analiz girdilerini anılan Tebliğin ilgili hükümlerine göre yaklaşık maliyet hesabında kullandığı analizler üzerinden belirleyerek yapması gerekmektedir. Sorgulama yapılması gereken sıralı iş kalemleri üzerinde daha önce sorgulama yapılan analiz ve analiz girdileri için sorgulamanın tekrar yapılmayarak idarece bu kalemler için yapılan değerlendirmelerin aynen muhafaza edilerek kabul edilmesi gerektiği, idarece belirlenen sıralı iş kalemleri analizleri içerisinde sorgulama yapılması gerekmediği halde sorgulanarak kabul edilmeyen analiz girdileri de varsa bunların göz ardı edilip ihale işlemlerine devam edilerek ihalenin sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda “düzeltici işlem belirlenmesi” gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.
Abdullah DÜNDAR
Kurul Üyesi
|